Top 15 quốc gia dẫn đầu cho thấy bức tranh toàn cầu về sự cạnh tranh khốc liệt nhằm nắm bắt tương lai AI.
Dựa trên dữ liệu từ báo cáo Chỉ số AI năm 2025, Mỹ tiếp tục là quốc gia có đầu tư tư nhân vào AI lớn nhất thế giới với 109,08 tỷ USD năm 2024, nhiều gấp gần 12 lần so với quốc gia thứ hai trong danh sách là Trung Quốc (9,29 tỷ USD) và gấp 24 lần so với Anh (4,52 tỷ USD).
Đúng như dự đoán, quốc gia có mức huy động vốn lớn sẽ có nhiều công ty khởi nghiệp AI hơn. Mỹ dẫn đầu với 1.073 công ty AI trong nước được tài trợ riêng trong năm 2024.
Các quốc gia huy động dưới 1 tỷ USD được xếp vào nhóm “Phần còn lại của thế giới”

Phân tích đầu tư vào các lĩnh vực AI cho thấy “Cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và quản trị AI” thu hút được phần lớn vốn đầu tư vào năm 2024, nhờ vào sự tham gia của các công ty xây dựng ứng dụng AI nổi bật như OpenAI, Anthropic và xAI.
Có thể thấy, các quốc gia trên thế giới đang đẩy mạnh đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) để xây dựng nền tảng cho một tương lai có thể khác biệt đáng kể so với hiện tại. Đầu tư vào AI không chỉ nâng cao hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mà còn thu hút nhân tài xuất sắc, thúc đẩy nghiên cứu đột phá và góp phần vào tăng trưởng kinh tế dài hạn.
Đức Anh – VnEconomy;
Visual Capitalist, Fintech Times
__________________________________________________
Theo chia sẻ của TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính – Tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, đầu tư AI sẽ có nhiều giá trị cả về kinh tế và nhiều mặt, đặt biệt về năng suất, hiệu quả. Các nước đi sau về đầu tư AI cần nghiên cứu đầu tư thông minh hơn.
Về ứng dụng AI, TS. Cấn Văn Lực cho rằng: các tổ chức, doanh nghiệp (DN) cần có dữ liệu phù hợp bởi vì chúng ta “huấn luyện” để AI giúp việc cho mình. Nếu dữ liệu “thập cẩm” thì đầu ra của AI cũng sẽ là thập cẩm mà người dùng không muốn thế. Một tổ chức muốn có một cơ sở dữ liệu (CSDL) để cho cá nhân vay vốn thì dữ liệu cá nhân là quan trọng.
Dữ liệu là tài nguyên nên phải phân bổ theo khu vực loại dữ liệu như dữ liệu cá nhân hay DN. Muốn dùng dữ liệu cho mục đích gì thì phải “khu trú” dữ liệu đó chứ không phải tất cả dữ liệu.
Trước những nguy cơ AI cũng có thể tạo ra, TS. Cấn Văn Lực cho rằng trong thời đại AI, con người vẫn quan trọng hơn. “Chúng ta là chủ chứ không phải tớ của AI”. Bản thân AI không có lỗi nếu rơi vào người ác ý thì AI gây tội lỗi. Theo đó, cần phải luật hóa, cần phải có đạo luật về AI ở Việt Nam.
AI giúp DN ra quyết định dựa trên dữ liệu với các cấp độ khó cao nhất
Theo ông Lê Hồng Quang, Tổng giám đốc Misa, AI được ứng dụng trong mọi hoạt động của DN. Theo IBM, statista, forbes & McKinsey, số lượng DN ứng dụng AI vào ít nhất 1 module trong quản trị DN năm 2022 là 33%, năm 2023 là 55%, năm 2024 là 72%. AI đang hỗ trợ mạnh mẽ trong dịch vụ khách hàng (56%), an ninh mạng (51%), quản lý quan hệ khách hàng (42%) và sản xuất nội dung (40%).
Các cấp độ AI được ứng dụng trong hoạt động của DN gồm:
- AI hẹp (Narrow AI): Chỉ tập trung vào một số nhiệm vụ cụ thể và không thể thực hiện vượt quá giới hạn của nó (Ví dụ: Siri, Google Translate…).
- AI nhận thức (Perception AI): Hiểu được ngôn ngữ tự nhiên, lời nói, văn bản, hình ảnh… từ đó cho phép máy tính cảm nhận, hiểu dữ liệu từ thế giới thực.
- AI tạo sinh (Generative AI): Có khả năng tạo ra nội dung mới – văn bản, hình ảnh, âm thanh và video từ các mẫu đã học dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), có khả năng sáng tạo vượt qua giới hạn được dạy.
- AI tự chủ (Agentic AI): Bổ sung quyền tự chủ so với Gen AI, có thể thay thế con người trong các tác vụ khác nhau, có thể ra quyết định, lập kế hoạch và hành động độc lập để đạt được mục tiêu.
- AI vật lý (Physical AI): Là sự kết hợp giữa AI và robot, cảm biến,… có khả năng tương tác với môi trường vật lý, ví dụ: máy bay không người lái, robot nhà kho, ô tô tự lái…

“Việc ứng dụng AI giúp tăng năng suất chăm sóc khách hàng lên 1,71 lần, giảm nhân sự từ 600 xuống còn 350 người, đồng thời tối ưu quy trình tài chính, tự động hóa kế toán và hỗ trợ DN tiếp cận vốn nhanh hơn”, ông Lê Hồng Quang cho hay.
AI cũng có thể giúp DN ra quyết định dựa trên dữ liệu với các cấp độ khó cao nhất. Theo ông Lê Hồng Quang, ứng dụng AI là xu thế không thể đảo ngược, cần phổ cập ứng dụng AI trong DN.
“Cần có văn hóa ra quyết định dựa trên dữ liệu và đẩy mạnh chuyển đổi số để tạo ra dữ liệu (đặc biệt là ứng dụng các nền tảng điện toán đám mây và có tích hợp AI); liên tục rà soát và có kế hoạch rõ ràng để ứng dụng AI vào từng quy trình, từng hoạt động của DN”.
Hoàng Linh – Tạp chí Khoa học & Công nghệ
